Sámegiella nubbingiellan (Sámegiella 4) (Samisk som andrespråk – samisk 4)

Sámegiella nubbingiellan (Sámegiella 4) 

Sámegiella nubbingiellan, sámegiella 4, lea giellafága ja guovddáš fága gulahallama, kulturipmárdusa, oahppahábmema ja identitehtaovdáneami hárrái. Fága galgá váikkuhit dasa ahte oahppit šaddet sámegielagat. Oahpahus galgá ohppiide addit giellagelbbolašvuođa sámegielas gievrras giellaoahpahusmodeallaid bokte, ja dat guoská  maiddái ohppiide geat ožžot gáiddusoahpahusfálaldaga.

Vuđolaš giellaoahpahus lea resursapáhkka  JO1, JO2 ja JO3 luohkáide, ja lea juhkkojuvvon 6 váldofáttáide mat geardduhuvvojit. Juohke fáttás leat máŋga reaiddu gielalaš ovdánahttinbargguide, ja dat šaddet dađistaga váddáseappot. Dás gávnnat ávkkálaš resurssaid mat ovdánahttet njálmmálaš doaimma ja máŋggabealálaš oahpahusa.

Fága lea huksejuvvon 7 váldofáttáide:

–          Buot mu birra. Dás guoskkahit dat mii lea eanemus vuđolaš ja lagamusas; buot mu birra, bearaš, beaivvit, áigi, mánut ja logut.

–          Mu árgabeaivi. Dat ráidu guoskkaha skuvlabeaivvi, viesu ja ruovttu, johtolaga ja gávppašit gávppiin

–          Olbmo sajádat luonddus. Dát ráidu váldá ovdan luonddu ja birrasa, lagasbirrasa, jahkodagaid ja elliid.

–          Allabasit. Dán ráiddus gávdnat dieđuid juovllaid, eará allabasiid ja árbevieruid birra. Oahppit ohppet lávlaga ja smihttet lagabuidda iežaset árbevieruid biirra

–          Mu dearvvašvuohta. Dán guovddážis lea rumaš, psyhkalaš dearvvašvuohta, dovddut, čeavláivuohta ja identitehta. Dás besset oahppit ovdánáhttit giela vel eanet.

–          Girjjálašvuohta ja muitalanárbevierru. Dál leat oahppit ollen jagi lohppii, ja leat gergosat stuorát gielalaš hástalusaide. Njálmmálaš muitalanárbevierru, sáŋŋer, lohkan ja čállin leat váldofokusis dán ráiddus.

–          Giellabargobihtát. Bargobihtát mat leat ráhkaduvvon vai ovdánahttá gelbbolašvuođa vuđolaš jietnadeamis, sátnesojaheamis, riektačállimis ja čálalaš struktuvrrain.

(Samisk som andrespråk – samisk 4)

Samisk som andrespråk, samisk 4, er et språkfag og et sentralt fag for kommunikasjon, kulturforståelse, danning og identitetsutvikling. Faget skal bidra til at elevene blir samiskspråklige. Opplæringen skal gi alle elever, også elever som får fjernundervisning, samisk språkkompetanse gjennom sterke språkopplæringsmodeller.

Grunnleggende språkopplæring er en ressurspakke for VG1, VG2 og VG3, delt inn i seks gjentagende hovedtema. Hvert tema inneholder flere verktøy til språkutviklende oppgaver med økende vanskegrad. Her finner du en rekke nyttige ressurser som fremmer muntlig aktivitet og variert undervisning.

Faget er bygget opp av 7 hovedtema:

–          Alt om meg. Her går vi inn på det mest grunnleggende og næreste, som alt om meg, familie tid, dager, måneder og tall.

–          Min hverdag. Denne serien handler om skoledagen, hus og hjem, transport og å handle i butikken.

–          Menneskets plass i naturen. Denne serien tar for seg natur og miljø, nærmiljøet, årstidene og dyr.

–          Høytider. Jul, tradisjoner og andre høytider er det du finner i denne serien. Elevene skal lære seg en sang og reflektere rundt                     egne tradisjoner.

–          Helsen min. Med fokus på kropp, psykisk helse, følelser, stolthet og identitet får elevene utviklet språket sitt enda mer.

–          Litteratur og fortellertradisjon. Elevene er nå i slutten av året og er klare for litt større språklige utfordringer.  Muntlig fortellertradisjon, sjanger, lesing og skriving er hovedfokus i denne serien.

–          Språkoppgaver. Oppgaver laget for å utvikle kompetanse i grunnleggende uttale og ordbøying, rettskriving og språklige strukturer.